TP.HCM: Đồng lòng tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng trường học xanh

Theo dõi MTĐT trên

Từ năm 2018, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã phối hợp với Sở GD-ĐT triển khai mô hình “Trường học xanh”. Đến nay, chương trình đã được lan tỏa rộng rãi trong các trường học từ mầm non, tiểu học cho đến các trường THCS, THPT... góp phần nâng cao công tác tuyên truyền trong lĩnh vực môi trường trên địa bàn thành phố. 

Tại một số trường học trên địa bàn thành phố, các trường đã rất quan tâm và chú trọng đến việc xây dựng mô hình trường học xanh. Thông qua các hoạt động như phát triển mảng xanh, phân loại rác tại nguồn, tiết kiệm điện, nước, phong trào tái chế... một số trường đã có những mô hình, sáng kiến rất hay, rất riêng góp phần tiết kiệm được tài nguyên nước, năng lượng.

Đặc biệt, các trường luôn đẩy mạnh việc giáo dục tích hợp gắn liền với giáo dục kỹ năng sống về bảo vệ môi trường. Theo đó, việc tích hợp giáo dục các kỹ năng bảo vệ môi trường được lồng vào các môn học như Tiếng Việt, Khoa học, Tự nhiên xã hội, Đạo đức, Địa lý... Công việc này được nhà trường chú trọng xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Việc tích hợp ấy được phát huy và vận dụng vào thực tế thông qua dạy học lý thuyết về bảo vệ môi trường nước, môi trường xanh, phân loại rác thải, không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần. Muốn phát huy hiệu quả của việc tích hợp thì phải gắn liền với giáo dục thực tiễn của từng nhà trường và vận dụng vào thực tiễn ở trường học, ở gia đình và địa phương nơi học sinh đang sinh sống. Chẳng hạn như giáo dục học sinh ý thức tự giác thực hiện phân loại rác đúng cách theo màu sắc và chỉ dẫn trên thùng rác 3 màu. Việc tiết kiệm nước đơn giản chỉ là việc mở vòi nước đủ dùng, sau đó nhớ khóa lại, không để nước chảy tràn bừa bãi. Rửa tay tại vòi có kết hợp tưới cây để cây được tưới nước. Những việc này dần dần trở thành thói quen, không cần sự giám sát của thầy cô.

Có thể thấy rằng, trong xu hướng phát triển bền vững, trường học xanh được kỳ vọng dẫn đầu xu hướng giáo dục vì sự phát triển bền vững dựa trên phương pháp thay đổi hành vi ngay từ nhỏ, giúp trẻ định hình được lối sống xanh. Việc xây dựng cảnh quan trường học xanh, sạch, đẹp không chỉ giúp giảm tác động có hại lên môi trường, không lãng phí và sử dụng hiệu quả năng lượng, tài nguyên nước mà còn hạn chế chất thải phát sinh trong các sinh hoạt tại trường, góp phần lớn trong việc nâng cao ý thức, thói quen của học sinh, thầy cô trong việc ứng xử với môi trường. 

Việc triển khai Trường học xanh mang lại rất nhiều lợi ích không chỉ cho các em học sinh, thầy cô có một môi trường xanh, sạch, thuận lợi cho việc dạy, học mà còn ảnh hưởng tích cực đến ý thức bảo vệ môi trường của phụ huynh và cộng đồng xung quanh. Qua đó, góp phần lớn trong việc chung tay bảo vệ môi trường thành phố nói chung. Chính vì vậy, nhà trường luôn nhận được sự ủng hộ đồng thuận từ địa phương, cha mẹ học sinh trong việc xây dựng các mô hình xanh tại trường. 

Tại Trường THPT Bình Phú (quận 6), nhà trường nỗ lực xây dựng trường học xanh - sạch - đẹp, nhà vệ sinh thân thiện nhằm tạo ra môi trường học tập thân thiện, giúp học sinh cảm nhận “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Với mục tiêu đó, nhà trường đã phủ xanh phần lớn diện tích sân trường, trồng thêm cây xanh dọc theo các hành lang, khuôn viên lớp học, tăng số lượng nhà vệ sinh, đảm bảo mỗi dãy 5 phòng học có một hệ thống nhà vệ sinh riêng cho học sinh và giáo viên. 

Đặc biệt, khi tới thăm Trường Tiểu học Lê Văn Việt, nhiều người không khỏi ngạc nhiên bởi hình ảnh rất nhiều vòi nước được đặt tại các gốc cây, chậu hoa trong khuôn viên trường. Được biết, đây là mô hình hệ thống vòi nước sạch kết hợp rửa tay với tưới cây giúp tiết kiệm nước, giảm nhân công lao động và đem lại sự thuận lợi trong sinh hoạt cho học sinh.

Với mô hình vòi rửa tay kết hợp tưới cây này, mỗi năm Nhà trường đã tiết kiệm được một khối lượng nước đáng kể. Ngoài ra, các em học sinh còn được hướng dẫn cách sử dụng tiết kiệm nước, đơn giản chỉ là việc mở vòi nước đủ dùng, sau đó nhớ khóa lại, không để nước chảy tràn bừa bãi.

Song song đó, trường kết hợp hệ thống trồng rau thủy canh với khu vực nuôi cá, giúp mở rộng không gian lớp học, tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa. Thông qua đó, học sinh được giáo dục về giá trị của sức lao động, nuôi dưỡng niềm yêu thích với cây trồng.

Theo Hiệu trưởng Trường Mầm non Cẩm Tú, cũng chia sẻ, giá trị quan trọng khi các trường triển khai xây dựng mô hình Trường học xanh chính là việc nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên và học sinh của trường về vấn đề bảo vệ môi trường, thông qua các hoạt động cụ thể như phân loại rác, tiết kiệm điện nước, hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần, tái chế rác thải. Đây là những việc làm tuy nhỏ nhưng ý nghĩa mang lại thật sự lớn. 

Môi trường tự nhiên nói chung, cảnh quan trong trường học nói riêng tác động rất lớn đến sức khỏe và chất lượng giảng dạy, học tập của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh xây dựng “Trường học xanh” cần phải được tiếp tục duy trì thường xuyên; các mô hình trường học xanh tiêu biểu cần được nhân rộng và triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn thành phố.

Theo Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Đinh Thiện Lý, nhà trường thường xuyên thực hiện công tác tuyên truyền và giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên cho học sinh và giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ; lồng ghép bài học về tái chế rác thải nhựa, tiết kiệm điện, giảm thiểu sử dụng đồ nhựa, sử dụng nguyên liệu thân thiện… theo nhiều hình thức như trò chơi, thử thách trong các hoạt động, sự kiện diễn ra trong năm học. Ngoài ra, giáo viên cũng được khuyến khích thực hiện các dự án học tập ở nhiều bộ môn, khai thác tối đa hiệu quả học tập của vườn trường.

Đặc biệt, nhà trường luôn tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động giao lưu với bạn bè quốc tế để cùng chia sẻ suy nghĩ, kinh nghiệm và thảo luận cách thức giúp môi trường sống ngày càng xanh - sạch - đẹp, qua đó giúp học sinh nâng cao nhận thức và trách nhiệm, ý thức với cộng đồng.

Bằng sự sáng tạo, linh hoạt áp dụng nhiều cách làm hay, nhiều trường học đã tạo ra môi trường xanh - sạch - đẹp, lồng ghép giáo dục học sinh ý thức bảo vệ môi trường, góp phần đổi mới giáo dục theo yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. 

Năm học 2022-2023 là năm thứ 5 ngành giáo dục và đào tạo TP.HCM đẩy mạnh mô hình Trường học xanh nhằm tạo môi trường học tập thân thiện, qua đó nâng cao hiệu quả giáo dục học sinh.

Song Lam (T/h)