Công trình nghiên cứu về biến đổi khí hậu đạt giải Nobel Vật lý 2021

Giải thưởng Nobel Vật lý năm 2021 được trao cho ba nhà khoa học Syukuro Manabe (người Mỹ), Klaus Hasselmann (người Đức) và Giorgio Parisi (người Italy) “vì những đóng góp mang tính đột phá giúp chúng ta hiểu biết về các hệ thống vật lý phức tạp và mô hình vật lý khí hậu Trái Đất và định lượng các dự báo chính xác về khí hậu ấm lên trên toàn cầu.

Manabe, 90 tuổi và Hasselmann, 89 tuổi, cùng được vinh danh vì "mô hình vật lý của khí hậu Trái đất, định lượng sự biến đổi và dự đoán đáng tin cậy sự nóng lên toàn cầu", theo thông cáo báo chí từ Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển.

Cả hai người đều thực hiện công việc nghiên cứu tiên phong trong những năm 1960 và 1970 nhằm gióng lên hồi chuông báo động sớm về sự thay đổi khí hậu do con người gây ra.

Nhà vật lý người Ý Parisi, 73 tuổi, đã giành được một nửa giải thưởng còn lại, vì "khám phá ra tác động qua lại của sự rối loạn và dao động trong các hệ thống vật lý từ quy mô nguyên tử đến hành tinh".

Theo Ban tổ chức, Giải Nobel Vật lý năm nay được chia đôi. Một nửa thuộc về hai nhà khoa học Manabe và Hasselmann để tôn vinh công trình nghiên cứu lập mô hình vật lý về khí hậu của Trái đất, định lượng sự biến đổi và dự đoán một cách đáng tin cậy sự nóng lên toàn cầu.

Một nửa giải thưởng còn lại được trao cho nhà khoa học Giorgio Parisi (Đại học Sapienza, Italy) “vì đã khám phá ra tác động qua lại của sự rối loạn và dao động trong các hệ thống vật lý, từ quy mô nguyên tử đến hành tinh”.

Tại họp báo sau lễ công bố giải thưởng, khi được hỏi muốn gửi thông điệp gì đến các nhà lãnh đạo thế giới chuẩn bị hội đàm về vấn đề biến đổi khí hậu sắp tới, ông Giorgio Parisi nói: "Tôi nghĩ điều quan trọng là chúng ta đã đưa ra quyết định, và tiếp tục tiến lên... Rõ ràng là vì thế hệ tương lai, chúng ta phải hành động ngay bây giờ, hành động thật nhanh".

Mùa giải Nobel năm nay bắt đầu hôm 4/10 với giải thưởng đầu tiên được trao trong lĩnh vực y học/sinh học (giải Nobel Y Sinh) cho hai nhà khoa học David Julius và Ardem Patapoutian “vì những khám phá của họ về các thụ thể đối với nhiệt độ và xúc giác”.

Sau giải Nobel Vật lý, các giải thưởng tiếp theo sẽ được công bố lần lượt trong các lĩnh vực Hóa học, Văn chương, Hòa bình và Kinh tế.

Giải Nobel, là một giải thưởng quốc tế được công bố hàng năm kể từ năm 1901 để vinh danh những cá nhân đạt thành tựu trong các lĩnh vực Vật lý, Hoá học, Y sinh, Văn học và Hoà bình; riêng giải Nobel Hoà bình có thể được trao cho cá nhân hay một tổ chức. Đến năm 1968, Ngân hàng Thụy Điển đưa thêm vào hệ thống giải một giải thưởng về lĩnh vực Kinh tế để tưởng nhớ nhà khoa học Alfred Nobel, người đã sáng lập ra giải Nobel.

Vào năm 2020, giải Nobel Vật lý được trao cho nghiên cứu về hố đen vũ trụ. Tác giả của nghiên cứu này là các nhà khoa học Roger Penrose, Reinhard Genzel và Andrea Ghez.